Luisteren, samenvatten, doorvragen - Het LSD coaching model
Luisteren, samenvatten en doorvragen zijn 3 gesprekstechnieken die in combinatie met elkaar het meest effectief zijn. Ze dienen als coaching tools om jouw mindset tijdens het gesprek te focussen op wat belangrijk is. Zo zorgt actief luisteren en samenvatten voor meer inzicht en oprechtheid tijdens het doorvragen. In dit artikel ontdekken we hoe het LSD coaching model werkt & hoe je het kan inschakelen als gesprekstechniek!
- Luisteren, samenvatten, doorvragen - Het LSD coaching model
- Actief luisteren
- Samenvatten als gesprekstechniek
- Open vragen stellen en doorvragen
Luisteren, samenvatten, doorvragen – Het LSD coaching model
Het LSD coaching model bundelt de drie belangrijkste gesprekstechnieken in 1 methode, namelijk: luisteren, samenvatten en doorvragen. De gesprekstechnieken vertrouwen op elkaar om goed te werken. Met andere woorden, om effectief door te vragen moet je eerst actief luisteren. Vervolgens helpt samenvatten om je ervan te verzekeren dat alle partijen elkaar begrijpen.
Luisteren, samenvatten en doorvragen brengt niet alleen structuur in je gesprekken maar het verlegt de aandacht in het gesprek. Naast de pure gesprekstechnieken draait het natuurlijk ook rond attitude. Ben jij oprecht geïnteresseerd? Is jouw aandacht volledig op het gesprek gericht of zit je met je gedachten ergens anders? Kan jij zonder vooroordelen jezelf inleven in andermans situatie?
Actief luisteren
Actief luisteren is één van de belangrijkste communicatievaardigheden om goede gesprekken te voeren. Mensen worden graag aangehoord, vooral wanneer interesse oprecht is. Toch blijkt communicatie veelal hier fout te lopen.
Te vaak luisteren we terwijl we in ons hoofd al een antwoord klaar hebben, of we denken al te weten wat de ander gaat zeggen. Het is normaal dat we ons soms laten leiden door emoties in een gesprek, maar hoe kan het ‘luisteren, samenvatten, doorvragen’ model hier verandering in brengen?
Actief luisteren is een attitude die je over het algemeen in 4 dimensies kan definiëren:
- Jouw volledige aandacht & aanwezigheid– Je bent gefocust in het moment. Dat wil zeggen dat je dus niet met je gedachten elders zit. Mensen piekeren vaak over het verleden of de toekomst waardoor ze zich niet genoeg op het ‘nu’ richten.
- De intentie om beter te begrijpen – Je luistert met de bedoeling om de ander beter te verstaan.
- Openheid & nieuwsgierigheid – Vertrek vanuit een oprechte interesse en blijf open voor andermans denken, voelen en doen… Ook al verschillen deze van de jouwe.
- Alertheid & opmerkzaamheid – Je luistert met al je zintuigen en merkt ook onuitgesproken communicatie op. Je gebruikt deze alertheid om scherp te blijven en kritische vragen te stellen.
Een goede coach luistert zonder oordeel. Sterker nog, je gaat uit van de capaciteiten van de coachee en helpt hem om de positieve aspecten te herkennen en verder ontwikkelen. Je stimuleert de coachee om te vertellen.
Anderzijds durf je vanuit deze positie ook respectvol confronteren rond ontwikkelingspunten of limiterende overtuigingen. Een vertrouwensrelatie is hier van belang zodat de coachee zich niet aangevallen voelt.
Samenvatten als gesprekstechniek
Samenvatten is een gesprekstechniek die illustreert dat je aan actief luisteren doet. Door de belangrijkste punten en interpretaties uit een gesprek regelmatig samen te vatten creëer je ruimte voor verduidelijking en verdieping. Dit kan zowel over de inhoud als op vlak van emoties zijn.
Enkele belangrijke richtlijnen om een gesprek samen te vatten zijn:
- Vat samen zonder vooroordelen
- Bevestig jouw vermoedens door ze na te vragen
- Spreek vanuit “ik”, bijvoorbeeld: ik heb begrepen dat…, zoals ik het nu versta…
- Herhaal wat gezegd is in jouw eigen woorden
- Gebruik een metafoor om het begrip te vergroten
- Check altijd of jouw samenvatting klopt
Vanuit deze gesprekstechniek kan je conclusies trekken, afstemmen en vervolgstappen nemen. Daarnaast voorkomt het ook veel misverstanden in algemene communicatie. Wanneer bepaalde zaken nog steeds onduidelijk blijven kan je de laatste stap in het luisteren, samenvatten, doorvragen model hanteren tot je op dezelfde lijn staat.
Ontdek meer dan 11 gesprekstechnieken en 6 praktische scenario’s voor coaches op elk niveau!
Open vragen stellen & doorvragen
De laatste gesprekstechniek in het LSD model is doorvragen. Krachtige vragen zijn de beste coaching tools. Er zijn verschillende soorten vragen die elk verschillende doeleinden dienen. Het mooie aan coachingsvragen is dat het introspectie en nadenken tijdens het gesprek faciliteert. Zo helpen coaches om doelen te verhelderen, obstakels te identificeren, en samen verder te werken naar persoonlijke groei en vervulling.
Het begint bij open vragen stellen, waarna je kan doorvragen. Deze open vragen beginnen meestal met wie, wat, waar, wanneer en hoe. Let op met ‘waarom’ vragen aangezien dit voor sommige mensen oordelend overkomt. Je kan nog steeds motieven onderzoeken en specifiëren door je vraag te herformuleren. Bijvoorbeeld: “Wat is de reden dat je dit doet/denkt?”
Daarna kan je blijven doorvragen met gesloten, suggestieve, reflectieve, retorische,… vragen die mensen op verschillende manieren aan het denken zetten. Voldoende variatie is belangrijk.
Onthoud dus dat het luisteren, samenvatten, doorvragen model geen interview is, maar een gesprek faciliteert, je kan dus ook je eigen gewaarwording voor een stuk inbrengen. Dit heet gevoelsreflectie. Via deze gesprekstechniek breng je aannames in als hypothese in het gesprek, en ga je dieper in op het antwoord. Bijvoorbeeld:
- Het lijkt alsof je het hier moeilijk mee hebt, klopt dat?
- Ik heb het gevoel dat je nog niet alles verteld hebt, wat denk jij?
- Kan het zijn dat je de impact hiervan onder/overschat, op welke manier bekijk jij dit?