Het geheim van elke topcoach - Dit is hoe je bewuster kan leren!
Als coach ben je continu bezig met leren. Niet alleen probeer je telkens je eigen skills verder te ontwikkelen, je ondersteunt ook anderen bij het aanleren van nieuwe vaardigheden of gewoonten. Je bent bezig met de kunst van het leren en aanleren. Iets waar we in onze coaching opleiding zelf gebruik van maken!
In deze blog gaan we dieper in op de pedagogie achter het leren. We ontdekken wat er bestaat buiten traditioneel onderwijs. Hoe leren we iets? Welke leertypes zijn er? Wat is jouw leerprofiel?
- Bewustwording tijdens het leerproces
- Jezelf onder-of overschatten
- De 4 leerstijlen van David Kolb
- Hoe ontwikkel je een 360° leerervaring?
Bewustwording tijdens het leerproces
In 1954 ontdekte Maslow vier verschillende fases van bewustwording bij het aanleren van iets nieuws. De leercirkel van Maslow, soms ook het 4-staps leerproces genoemd, focust op de mate van bewustwording en bekwaamheid tijdens het leren.
Onbewust onbekwaam
Als we aan iets compleet nieuws beginnen hebben we meestal geen referentiekader of volledig besef van de omvang. Mensen hebben de neiging om te onderschatten wat het inhoudt om nieuwe dingen aan te leren. Vaak omdat we de volledige omvang van iets nog niet kennen.
Laten we een fictief voorbeeld nemen van Joris die met de auto leert rijden. Hij begint vol zelfvertrouwen met de vooronderstelling dat “autorijden toch niet zo moeilijk kan zijn”. Op dit moment is hij nog onbewust van zijn onbekwaamheid.
Bewust onbekwaam
Tijdens het leren voor zijn theorie en de eerste praktijklessen merkt Joris dat autorijden toch niet zo simpel is als het lijkt. De eerste rijlessen eindigen in mineur wanneer Joris een paaltje raakt tijdens de parkeerlessen.
Joris is zich nu bewust van hoe onbekwaam hij nog is in autorijden. Het is belangrijk dat hij fouten durft maken, en zich geen angst laat inboezemen. Alleen door te blijven oefenen zal hij beter worden.
Bewust bekwaam
Na voldoende oefening zal Joris voldoende met de auto kunnen rijden om zijn praktijkexamen af te leggen. Hij is zich volledig bewust van alle acties die hij moet ondernemen. Deze fase vraagt natuurlijk veel aandacht en energie. Het kan overweldigend zijn om je van alle details bewust te zijn.
De beste manier om hier mee om te gaan is opnieuw oefening. Hoe meer je een bepaalde handeling doet, hoe eenvoudiger het wordt.
Onbewust bekwaam
In de vierde fase van de leercirkel wordt wat we geleerd hebben een gewoonte. We noemen dit soms ook wel het automatiseren van gedrag. Je bent je niet meer bewust van elke handeling die je doet.
Na enkele jaren met de auto rijden rijdt Joris volledig op automatische piloot. Hij handelt vlot in het verkeer zonder daar bewust bij stil te staan. In deze fase is het gevaarlijk om opnieuw slechte gewoontes op te pikken en die te automatiseren.
Daag jezelf uit om steeds voldoende bewustheid te behouden. Zelfreflectie of een externe observator kunnen hierbij helpen.
Jezelf onder-of overschatten
We merken in onze professionele carrière vaak een link tussen de leerfases en het fenomeen “oplichterssyndroom”. Hier worden mensen met een hoge bekwaamheid onzeker doordat ze steeds meer beseffen hoe weinig ze weten.
“Hoe meer je leert, hoe groter het besef dat je niets weet.”
Hetzelfde geldt omgekeerd. Mensen met minder kennis of vaardigheden hebben vaak meer zelfvertrouwen. Maar waarom? Door het gebrek aan kennis of vaardigheden kunnen ze zichzelf minder goed inschatten en denken ze vaak iets beter te kunnen dan eigenlijk waar is. We noemen dit het Dunning-Kruger effect.
Zet een ervaren rot tegenover een verse starter en beiden zullen je overtuigen van hun kunde. De één natuurlijk meer gegrond dan de ander. Het is belangrijk om te weten dat dit deel uitmaakt van het leerproces. Iedereen heeft ups en downs wanneer ze groeien. Leer vooral jezelf kennen! Wat zijn je valkuilen? Onderschat of overschat je jezelf? Wanneer verlies je de motivatie tijdens het leren?
De 4 leerstijlen van David Kolb
Gelukkig zijn er naast het klassieke hoorcollege ook veel alternatieve manieren om te leren. De voorkeurstijl voor jou zal afhangen van jouw leerprofiel. De Amerikaanse professor David Kolb ontwikkelde een matrix-model waarin hij vier leerstijlen en profielen aanhaalt. Hij onderscheidt hiervoor twee assen met tegenstrijdige eindpunten.
Eerst concreet tegenover abstract. Concreet leren gaat over leerstof kunnen terugkoppelen aan concrete situaties. Je wil het nut zien in de praktijk en reflecteren op eigen ervaringen of experimenten. Anderzijds gaat abstract leren meer over het conceptualiseren van een idee. Je denkt na over mogelijke toepassingen en invalshoeken op meer theoretisch niveau.
Vervolgens is er actief tegenover reflectief leren. Actief leren gaat over het zelf implementeren van bepaalde theorieën. Daartegenover heb je reflectief leren, wat meer observationeel en onderzoekend is van aard. Je vormt bijvoorbeeld een nieuw idee op basis van vorige ervaringen.
Ondanks dat Kolb vier leerprofielen onderscheidt benadrukt hij het belang van alle vier de leerfases. De leerstijlen van Kolb zijn een continue cyclus. Dat wil zeggen dat alle vier de leerfases moeten worden doorlopen, bij voorkeur in dezelfde volgorde. Wanneer je bijvoorbeeld begint bij het vormen van een abstract idee, en daarmee actief gaat experimenteren kan je op basis van die ervaring observeren.
Wanneer je te passief blijft leren blijf je bijvoorbeeld vasthangen in ongegronde vooronderstellingen. Het blijkt bijvoorbeeld dat volwassenen afhankelijk van hun ervaring en levensfase, eerst iets moeten afleren, voordat ze iets nieuws kunnen aanleren.
Welk leerprofiel heb jij?
Doener
Doeners hebben een voorkeur om actief te experimenteren en leerstof om te zetten in concrete ervaringen. Dit zijn vaak probleemoplossende profielen die gedijen in het experimentele.
Beschouwer
Deze leerprofielen nemen de tijd om over alle pistes na te denken en vanuit verschillende perspectieven een oplossing te bedenken. Dit profiel wordt soms ook de dromer genoemd. Ze zien vaak verschillende mogelijkheden die allemaal het overwegen waard zijn.
Denker
Denkers gebruiken hun observatievaardigheden om hypothesen en theorieën te ontwikkelen. Ze gaan op zoek naar nieuwe kennis en koppelen die aan wat ze al weten om een nieuw idee te vormen.
Beslisser
Een beslisser geeft de voorkeur aan abstracte conceptualisatie en actief experimenteren. Naast het vormen van nieuwe theorieën proberen ze die ook graag uit in de praktijk.
Hoe ontwikkel je een 360° leerervaring?
Als iedereen zijn eigen leerprofiel heeft, waarom moet je dan toch alle fases doorlopen? In de praktijk is er natuurlijk veel overlapping tussen de verschillende profielen. De kans is groot dat je jezelf herkent in meerdere profielen.
Om effectief te leren is het belangrijk dat je zorgt voor voldoende afwisseling. Zorg voor een leerervaring die al je zintuigen prikkelt, die zowel de linker-als rechterkant van jouw hersenen laat werken. Ga voor een diepgaande reflectie die verder reikt dan een simpele puntenscore.
Bij Coaching The Shift volgen we de nieuwste ontwikkelingen op vlak van leren op de voet. Daarom creëren we in onze coaching opleiding ook een 360° leerervaring voor toekomstige coaches. Hier zijn enkele evoluties die wee meepakken in onze coaching opleiding:
Pedagogische mix
De tijd van enkel een krijtbord is voorbij. Vandaag is leren een interactieve ervaring die theorie en praktijk doorweeft. Naast theorie kan je afwisselen met doe-oefeningen, rolspellen of life demonstraties.
Ook in onze coaching opleiding gaan we hiermee aan de slag. We starten bijvoorbeeld met observaties van video-opnames en houden de trend van variatie aan doorheen het volledige programma.
Online leren
Met online leren neem je de lesvloer-ervaring mee naar huis. Wij erkennen het als een sterke toevoeging aan een opleidingsprogramma. Je kan thuis kennis herhalen, jezelf testen en op je eigen tempo werken.
Ook in onze coaching opleiding maken we gebruik van online leren! We geven onze deelnemers exclusieve toegang tot een reeks videosessies en interactieve quizzen om zelfstandig aan de slag te gaan met hun ontwikkeling!
Reflectie & persoonlijke opvolging
We leren het meeste uit onze ervaringen. Vooral wanneer we er grondig bij stil staan. Kijk terug op een leersituatie en vraag je af, wat deed ik goed? Wat kon beter? Reflectiemomenten dienen niet alleen om te leren, maar ook om bij te sturen. Het is daarom ook onmisbaar wanneer je verder wil ontplooien.
Tijdens de coaching opleiding plannen we regelmatig reflectiemomenten in. Dit doen we zowel om de inhoud van het programma te bespreken, als je persoonlijke evolutie als coach.
Observatie & feedback
Ten slotte valt er ook heel wat te leren uit feedback die je krijgt van externen. Het verschil tussen reflectie en observatie is het perspectief waarmee je naar een situatie kijkt. Door jezelf regelmatig te laten toetsen door anderen, en actief op zoek te gaan naar feedback kan je sneller bijsturen op eventuele blinde vlekken.
Ook in onze coaching opleiding is dit een belangrijk onderdeel van het leerproces. Samen met de trainer-coaches kan je rekenen op duidelijke feedback met een hart voor de deelnemers.