Wat is een coaching model? – De voor- en nadelen
Het coaching model is bij velen een populaire en vooral handige tool om gestructureerd een coaching traject op te stellen. Helaas wordt te vaak onderschat wat er achter het coaching model schuilt. In de praktijk gaat het namelijk om meer dan het toepassen van enkele modellen en coaching tools. Het verschil zit hem in het ‘zijn’.
Een goed coachingsgesprek ontstaat wanneer je als coach, leidinggevende of persoon volledig aandachtig bent in het gesprek. Het model is er als richtlijn, om je te sturen, niet om de flow van het gesprek te dicteren. In de woorden van schrijfster Maya Angelou:
“Mensen onthouden hoe je hun doet voelen, niet wat je zegt of doet.”
- Wat is een coaching model?
- Welke coaching modellen zijn er?
- Het nut van een coaching model
- De keerzijde van een coaching model
- Coaching tools zijn niet genoeg
Wat is een coaching model?
Een coaching model is een framework of methode die coaches gebruiken om op een gestructureerde manier van A naar B te geraken. Over het algemeen doorloopt een coaching model enkele stappen om het beoogde resultaat te verhelderen en zo uiteindelijk een plan van actie daarnaartoe op te stellen.
Wil jij professionele coach worden? Ontdek alles wat je moet weten in onze ultieme coaching startersgids!
Welke coaching modellen zijn er?
De meeste coaches, leiders en managers maken handig gebruik van niet één maar meerdere coaching modellen. Sommigen geven er hun eigen twist aan, anderen volgen graag het vooraf ontwikkelde pad. Daarnaast worden modellen ook vaak gecombineerd om zo elke stap in het proces verder te verduidelijken.
Ook bij Coaching The Shift zijn we bekend met meer dan één coaching model om bijvoorbeeld:
- Meer inzicht te krijgen in een situatie - Cynefin model
- Heldere doelen te stellen - SMART model
- Een coaching traject te structureren – SHIFT! coaching model
- Inzicht te krijgen in de huidige wereld – VUCA model
- Coachingsgesprekken te analyseren - Conversationeel leiderschap
- …
Hoe dan ook, het coaching model heeft reeds zijn nut bewezen. Maar welk model is nu het beste voor het structureren van een coaching traject?
De wereld van coaching ontdekken? Woon gratis één van onze infosessies bij!
GROW coaching model
Het GROW coaching model is één van de populairste en meest gebruikte coaching tools voor het structureren van een coaching traject. Deze vier stappen brengen structuur in je gesprek.
- Goal – De eerste stap in een coaching traject is het doel vastleggen. Dit wordt meestal gedaan met behulp van het SMART model. Wat wil de coachee bereiken? Hoe ziet hun ideale situatie eruit?
- Reality – Vervolgens vergelijken we het doel met de huidige situatie. Hier stel je als coach vragen om meer inzicht te verwerven in de situatie van de coachee. Hoe ziet de realiteit eruit?
- Options – In stap drie help je de coachee oplossingen bedenken en overwegen. Wat kan de coachee doen om het beoogde doel te behalen? Welke alternatieven zijn er?
- Will – Ten slotte worden deze opties omgevormd tot een actieplan. Welke opties ga je toepassen? Hoe zal je weten of het werkt? Voor welke obstakels moet je opletten?
Het GROW model is een toegankelijke coaching methode om structuur te brengen in je coaching traject.
LSD coaching model
Het LSD model is een coaching tool om de communicatie in een gesprek te verbeteren. Het legt de focus op actief luisteren, één van de kerncompetenties in coaching. Door deze techniek toe te passen doorheen het coaching traject verbeter je het wederzijds begrip tussen coach en coachee en de communicatie in het algemeen.
- Luisteren – Als coach doe je meer aan luisteren dan spreken. Je luistert vanuit een oprechte interesse en met volledige aandacht om jezelf in te leven in de coachee. Een goede coach onderscheidt zich hier met empathie. Kan jij naast de rationele situatie ook het emotionele verhaal aanvoelen?
- Samenvatten – Via deze coaching techniek geef je niet alleen aan dat je oprecht luistert, maar je controleert ook of jouw inzichten kloppen. Door de gedachten van de coachee in een heldere conclusie samen te vatten geef je ook de coachee meer inzicht.
- Doorvragen – Ten slotte stel je meer vragen over zaken uit het verhaal die nog ontbreken of onduidelijk zijn. Krachtige vraagstelling is een coaching tool die niet alleen jou meer inzicht geeft, maar ook de coachee zelf aan het denken zet.
SHIFT! coaching model
Het SHIFT! coaching model is onze eigen methode voor het begeleiden van een coaching traject. Naast het functionele doel van een coachingsgesprek steken we ook veel energie in het ontdekken van (onbewuste) motivaties, overtuigingen van de coachee.
- Specify your goal –In deze fase schep je niet alleen duidelijkheid over het doel maar ook de achterliggende motivaties. Wat is de gewenste SHIFT!? Net zoals een marathonloper droomt over de finish laten we de coachee het beoogde doel visualiseren en volledig doorvoelen.
- Honour & explore reality– Vervolgens gaan we in op de actuele situatie maar ook het aanwezige potentieel van de coachee. Toon appreciatie voor wat de coachee reeds heeft geprobeerd. Help de coachee om zijn eigen denken, voelen en doen beter te begrijpen en versterk zo ook zijn zelfvertrouwen.
- Identify obstacles – Bij het identificeren van obstakels geven we ook aandacht aan de coachee zelf. Zijn er onbewuste overtuigingen die de coachee tegenhouden? Wat staat de gewenste SHIFT! in de weg?
- Find resources – Ontdek vervolgens de opties die er zijn om de gewenste SHIFT! te bereiken. Welke tools of routines kunnen de coachee helpen om zijn doel te bereiken? Welke sterktes van zichzelf of uit zijn omgeving kan de coachee benutten?
- Take action – Daarna neem je deze hulpmiddelen mee om een concreet actieplan op te stellen. We doen dit met behulp van de 5 W’s: wie, wat, waar, wanneer en waarom. De coachee zit achter het stuur van zijn verandering.
- !Be alert – Ten slotte help je om de verandering in te bedden in de routines en gewoontes van de coachee. Wat zal de coachee doen om zijn vooruitgang op te volgen? Hoe zal deze omgaan met ups en downs?
Het SHIFT! coaching model heeft extra focus voor de moeilijkheden in het veranderproces en hamert op bewustzijn zowel doorheen als na het coaching traject. Door meer inzicht te geven in de persoon achter het proces, kunnen we beter obstakels, oplossingen en hulpmiddelen identificeren.
Het nut van een coaching model
Een coaching model is dus een multifunctionele tool voor zowel coaches, leiders, managers, als anderen die een gelijkaardig groeitraject willen begeleiden. Deze coaching tools zijn vaak een gids doorheen het coaching traject maar zeker geen definitieve oplossing.
Waarvoor dient een coaching model dan wel? Een coaching model…
- Is een toegankelijke manier om groeitrajecten te begeleiden
- Geeft structuur aan het coaching traject
- Verheldert doelen voor zowel de coachee als de coach
- Ontdekt verschillende mogelijkheden en opportuniteiten van de coachee, weegt opties af
- Identificeert obstakels zodat daarop doorheen het coaching traject geanticipeerd kan worden
- Helpt bij het opstellen van een actieplan
- Maakt initiatieven meetbaar zodat je vooruitgang kan opvolgen
- …
De keerzijde van een coaching model
Helaas hebben coaching modellen ook een keerzijde. Coaching gaat namelijk om zoveel meer dan modellen!
We merken dit vooral tijdens opleidingen. Aan het begin van de dag is de intentie vaak nog onduidelijk. Ze willen graag iets bijleren, maar weten nog niet precies wat. Wanneer we dan, op het einde van de dag de vraag stellen: “Wat zullen jullie vooral onthouden?” krijgen we vaak het antwoord: “De coaching modellen!”
Niet alle problemen zijn op te lossen met een model of andere coaching tools. Zeker niet wanneer het om complexe menselijke wezens gaat die elk een eigen leven vol gebeurtenissen leiden. Mensen proberen te vaak om irrationele acties te rationaliseren met een model. In dit geval zijn ze op zoek naar quick wins.
De realiteit is echter anders. Het merendeel van de mensen heeft een overprikkeld zenuwstelsel. Sommigen zijn er zich zelfs van bewust en blijven desondanks toch koppig in overdrive gaan. Dat is niemands fout. Onze alsmaar versnellende maatschappij maakt het moeilijker om te vertragen. Toch is het de enige duurzame oplossing om terug balans te vinden in je eigen leven en jouw omgeving.
Coaching tools zijn niet genoeg
Hoewel een coaching model dus een handige tool is voor zowel coaches, leiders als managers, het model alleen is vaak ontoereikend. Coaching gaat om de volledige aanwezigheid. Dit kan je alleen door oprecht te luisteren en jezelf volledig over te geven aan het nu.
Om dit te doen moeten we dus wegstappen van de quick wins en terug in rust gaan. Vanuit deze rust leren we onszelf opnieuw ontdekken en bewust heropbouwen. We noemen dit zelfleiderschap. Ten slotte kan je vanuit deze persoonlijke balans en zelfzekerheid jouw omgeving mee optillen en bekrachtigen.
Als er dus één iets is dat je onthoudt uit deze blog, laat het dan de kracht van aanwezigheid zijn.