Van manager naar teamcoach: 5 coachende vaardigheden voor leiders

In de laatste jaren is de rol van leidinggevenden enorm veranderd. We zien steeds meer de evolutie naar een coachende leiderschapsstijl. Waar managers vroeger vooral top-down en directief werkten, nemen de leiders van vandaag een meer ondersteunende rol op. Zo kan een leider met de juiste coachende vaardigheden het verborgen potentieel van zijn mensen en teams ontketenen.

Heb je het gevoel te moeten trekken en sleuren aan je team om iets gedaan te krijgen? Moet je telkens blijven ingrijpen voor dezelfde problemen, zonder dat er iets verandert? Dan is het wellicht tijd voor een nieuwe aanpak.

Ontdek in dit artikel 5 coachende vaardigheden die jouw team, en jezelf als leider naar het volgende niveau tillen:

• Het belang van (team) coachende vaardigheden als leider
• 1) Actief luisteren en observeren
• 2) Faciliteren van reflectie en open dialoog
• 3) Emotionele intelligentie in teamcontext
• 4) Coachende vraagstelling
• 5) Feedbackcultuur ontwikkelen
• Hoe jouw eigen coachende leiderschapsstijl ontwikkelen

Het belang van (team) coachende vaardigheden als leider

In de war for talent zijn coachende vaardigheden meer dan ooit onmisbaar als leider. En in het bijzonder team coaching vaardigheden. Als leider ben ja naast de individuele ontwikkeling van medewerkers namelijk vooral veel bezig met het bevorderen van de samenwerking, open communicatie en teamdynamieken.

Dat lijkt misschien voor de hand liggend, maar de meeste leiders realiseren al snel hoe complex die teamdynamieken en onderliggende relaties nu echt zijn. Wanneer ingrijpen, en top-down beslissen als manager niet meer werkt is het tijd voor een nieuw aanpak.

In de toekomst zal een coachende leiderschapsstijl de norm worden. De coachende aanpak sluit namelijk beter aan op de verwachtingen van moderne medewerkers, en de uitdagingen van een complexe, en snel veranderende werkomgeving. Zo helpt (team) coaching bij:

• Verhogen van motivatie en betrokkenheid: Door medewerkers actief te betrekken en ondersteunen in hun ontwikkeling zorgen coachende leiders ervoor dat medewerkers zich gehoord en gewaardeerd voelen.
• Talent en teamontwikkeling: Team coaching stimuleert teams om elkaar te ondersteunen in hun groei. Door elkaars sterktes en ervaringen te bundelen versterk je de collectieve capaciteiten van het team.
• Autonomie & weerbaarheid: Een coachende aanpak moedigt autonomie en zelfredzaamheid aan. Wanneer je teams de ruimte geeft om hun eigen ontwikkeling in handen te nemen, creëer je een vorm van snelheid en wendbaarheid die grote organisaties vaak missen.
• Teamdynamieken & communicatie: Team coaching verbetert de interacties in teams door open communicatie en samenwerking te bevorderen. Zo krijg je een sterker samenhangend team, met wederzijds begrip en vertrouwen.

Maar wat zijn dan de coachende vaardigheden die je als leider onder de knie moet krijgen?

1) Actief luisteren en observeren

Het allerbelangrijkste bij een coachende leiderschapsstijl is het vermogen om echt te begrijpen wat er in je team leeft. Dat begint bij actief luisteren en aandachtig observeren. In plaats van snel in te grijpen, is het cruciaal om eerst de onderliggende dynamieken, gevoelens en behoeften van je team te doorgronden. Met enkele gesprekstechnieken zoals het LSD model, kun je deze vaardigheid snel verbeteren.

2) Faciliteren van reflectie en open dialoog

Coachende leiders weten dat continue verbetering begint bij zelfreflectie. Door teams uit te nodigen om regelmatig stil te staan bij hun werkwijze, resultaten en onderlinge samenwerking, creëer je een cultuur van continue ontwikkeling. Vervolgens is het belangrijk om van open communicatie de norm te maken. Dat doe je door het faciliteren van een veilige omgeving, gericht op ontwikkeling. Gebruik hiervoor technieken zoals stand-ups, korte feedbackcyclussen en open gesprekken.

3) Emotionele intelligentie in teamcontext

Teamdynamieken worden grotendeels bepaald door emoties en onderlinge relaties. Emotionele intelligentie is dus één van de belangrijke vaardigheden bij een coachende leiderschapsstijl. Dat begint met het vermogen om je eigen emoties te herkennen, voelen en reguleren. Maar in teamcontext gaat het vooral om je empathisch vermogen en de kracht om jezelf op een inspirerende manier uit te drukken.

4) Coachende vraagstelling

Het stellen van de juiste vragen is de kern van een coachende leiderschapsstijl. In plaats van direct oplossingen aan te dragen, moedig je teamleden aan om zelf na te denken en tot inzichten te komen. Bijvoorbeeld: "Wat heb je zelf nodig om deze uitdaging aan te gaan?" of "Wat zou je anders willen doen volgende keer?"

5) Feedbackcultuur ontwikkelen

Het stimuleren van zelfreflectie en zelfredzaamheid is één van de coachende vaardigheden die zowel jouw team, als jezelf als leider naar het volgende niveau brengt. Door een open en veilige omgeving te stimuleren waarin mensen actief op zoek gaan naar feedback, haal je het beste in je team naar boven. Dat begint bij het goede voorbeeld geven als leider – wat ons terug brengt bij de eerste vaardigheid.

Hoe jouw eigen coachende leiderschapsstijl ontwikkelen?

In de toekomst zullen coachende vaardigheden alleen maar belangrijker worden voor leiders. Het oude, hiërarchische en directieve leiderschap maakt plaats voor een meer coachende leiderschapsstijl. Waarbij leiders hun teams ondersteunen, en het collectieve potentieel in organisaties aanboren.

Om de shift te maken naar een coachende leiderschapsstijl is het belangrijk om de fundamenten van coaching en team coaching beter te begrijpen. Vanuit deze optiek stelden wij de Kickstart Team coaching samen: een 3-daagse opleiding verspreid over 3 maanden waarin leiders de fundamenten van team coaching aanleren, maar ook concreet toepassen in de praktijk.

Na het opleiden van honderden professionals tot teamcoach, en het begeleiden van nog talloze meer team coaching sessies in toporganisaties wereldwijd stelden we een compact maar actiegericht programma samen. Ideaal voor leidinggevenden of HR professionals die hun eerste stapjes willen zetten in team coaching. Klaar om de shift te maken van manager tot coach?

Schrijf je nu in voor de Kickstart Team Coaching opleiding en ontwikkel jouw coachende leiderschapsstijl!