De kracht van het team: leiderschap en teamwerking bij De Lijn

De Vlaamse Vervoermaatschappij De Lijn focust op het creëren van krachtige, dynamische teams op diverse locaties, van management tot chaufeurs. De Lijn ondersteunt teams om optimaal te presteren en dat vraagt om een constante focus op samenwerking en teamdynamiek, om de doelstellingen te kunnen realiseren.

Birgit Victor, Manager Organisatie & Change, speelt hierin een onmiskenbare rol. Samen met haar team werkt ze aan een cultuur van ontwikkeling en verandering. Op zoek naar meer kennis en tools om teams en leidinggevenden nog sterkter te maken, kwamen ze uit bij Coaching The Shift.

“Ik ben ervan overtuigd dat er enorm veel in kracht zit in teams. Teams zijn constant in beweging. Elke actie heeft een impact, zowel binnen als buiten het team. Het is dan ook een enorme meerwaarde voor organisatieontwikkeling om meer te werken rond ‘teams’ en niet enkel rond individuen.”

Gewenste shift

De Lijn wil een wendbare organisatie zijn die snel inspeelt op de noden van de klant. Dat is een strategische doelstelling waar het Organisatie & Change team een belangrijke rol in speelt. Zij willen teams, en bij uitbreiding de hele organisatie, versterken door voortdurend een ontwikkeling- en veranderingsgerichte cultuur te stimuleren. Ze geloven namelijk dat dit niet alleen de teams ten goede komt, maar uiteindelijk ook de klant, de reiziger, waarvoor ze zich tenslotte elke dag inzetten.

Vanuit die optiek ging Birgit op zoek naar een aanpak die mensgerichte verandering ondersteunt. Daarbij kwamen 3 doelstellingen naar boven:

• Leiders ondersteunen in hun rol als coach: zodat ze medewerkers kunnen bekrachtigen om zelf met oplossingen te komen.
• Het faciliteren van open dialoog en samenwerking: Om zo de teamdynamieken binnen en tussen teams te verbeteren en zaken zoals miscommunicatie en conflict te voorkomen.
• Eigenaarschap en motivatie verhogen: Zodat teams op alle niveaus proactief kunnen bijdragen aan de organisatiedoelen.

Struikelblokken: van adviseren naar coachen

De diversiteit aan teams en de geografische spreiding bij De Lijn brent natuurlijk ook unieke uitdagingen met zich mee. Om daar goed mee om te gaan wil De Lijn sterkere communicatie, maar ook ontwikkeling en zelfredzaamheid bevorderen. Dit zowel op leiderschapsniveau, als binnen de teams en dus zo doorheen de hele organisatie.

Vanuit die focus kwamen 3 potentiële ‘struikelblokken’ naar boven:

• Adviesgerichte cultuur: Leidinggevenden en change consultants zijn gewend om problemen zelf op te lossen. Maar advies geven, of zelf ingrijpen, staat net haaks op coaching. Het vraagt best wat inzet en doorzettingsvermogen om een nieuwe, coachende, aanpak vol te houden.
• Gebrek aan tools: Het Organisatie & Change team was op zoek naar praktisch inzetbare coaching tools en technieken om hun aanpak te professionaliseren en leidinggevenden en teams nog betere te laten groeien.
• Teams zijn verspreid op eilandjes: Verschillende afdelingen of teams werken vaak op verschillende plaatsen en/of tijdstippen, wat de communicatie en samenwerking bemoeilijkt.

“De overgang van een adviesgerichte naar een coachende benadering was niet altijd gemakkelijk. We merkten dat teams niet gewend waren om zelf de verantwoordelijkheid te nemen, en dat leidinggevenden soms aarzelden om hun oude manier van werken los te laten. Waardoor onze interventies niet altijd duurzame veranderingen brachten.”

Onze aanpak: samen in co-creatie

Na enkele verkennende gesprekken met Coaching The Shift besloot Birgit om samen met haar team een totaaltraject te volgen bestaande uit 3 dagen ‘Coaching Skills Fundamentals’, gevolgd door de gerenommeerde ‘Masterclass Teamcoaching’.

Een opleiding die naast het ontwikkelen van skills vooral focust op het creëren van een veilige leeromgeving, waar deelnemers de impact van interventies zelf kunnen ervaren en in de praktijk brengen.

• Interactieve opleidingsdagen: Het parallele proces tussen de opleiding en de werkvloer is prachtig. Het was een openbaring voor het team om dit zelf te mogen ervaren, en vervolgens trachten toe te passen.
• Individuele coaching: Naast professionele ontwikkeling is dit ook een traject van persoonlijke transformatie. Tot op vandaag merk ik een shift in mindset bij het aanpakken van nieuwe uitdagingen.
• Tools en modellen: Modellen zoals “ de SHIFT! methode” en de “escalatieladder van Glasl” bieden waardevolle handvaten om zelf concreet aan de slag te gaan met (team) coaching.

“Wat ons het meest aansprak in de samenwerking, was het volwaardig partnerschap. We voelden ons echt gehoord en meegenomen in een traject. Het was meer dan een opleiding. Het heeft ons echt in beweging gebracht, ook tot na de opleiding. Er is een zaadje geplant waar we elke dag nog aandacht aan geven zodat het kan groeien en bloeien. Ook blijft Coaching The Shift na de opleiding betrokken om sommige teamcoachings in tandem te doen. Wat een enorme meerwaarde en leerschool is.”

Gerealiseerde shifts: van ingrijpen naar begrijpen

“Er zit ontzettend veel kracht in de teams!” Eens belangrijk besef om de shift te maken van zelf ingrijpen en oplossingen voorstellen naar luisteren en vragen stellen.

Deze shift helpt De Lijn om nieuwe en verbeterde dynamieken te introduceren:

• Van advies naar coaching: Zowel het change team als leidinggevenden binnen De Lijn passen steeds meer een coachende aanpak toe om mensen en teams te begeleiden.
• Cultuur van eigenaarschap: Door de verantwoordelijkheid opnieuw bij de teams te leggen nemen medewerkers meer verantwoordelijkheid en initiatief. Hun betrekken bij de oplossing zorgt voor meer betrokkenheid en proactief gedrag.
• Verbeterde samenwerking: Met de nieuwe team coaching technieken is het team beter in staat om te reflecteren, en om vanuit open dialoog te werken aan betere teamdynamieken!

“De grootste verandering is dat we niet altijd met de oplossing hoeven te komen. Het team heeft al zoveel kracht en kennis, en dat benutten we nu veel meer. Ook leidinggevenden laten we deze inzichten opdoen tijdens onze interventies”

Geoogste inzichten: de kracht zit in het team

Door de focus te verleggen van probleemoplossing naar coaching zijn zowel de leidinggevenden als de medewerkers beter in staat om bij te dragen aan een succesvolle werkplek. Teams zitten vol capaciteiten en (onbenut) potentieel. Het is aan ons om die naar boven te halen! De autonomie en verantwoordelijkheid wordt dus opnieuw bij het team gelegd.

“Het traject heeft niet alleen onze leiderschapscapaciteiten versterkt, maar heeft ook een blijvende impact op de manier waarop wij als team samenwerken en groeien.”