De kracht van Actief & Ervaringsgericht Leren met Kolb
Ervaringsgericht leren is een actieve leerstijl waarbij je iets aanleert door het te doen. Je haalt dus inzichten uit een concrete ervaring. Te vaak zien we dat mensen blijven hangen in de denkfase, en dus niet actief leren. Maar zonder actie, blijft een idee slechts een idee. En zonder reflectie blijft een actie slechts een actie. Om effectief te leren pas je beter alle leerstijlen van Kolb toe.
Effectiever leren leren? Ontdek meer in deze blog:
- Wat is ervaringsgericht leren?
- De 4 leerstijlen van Kolb
- Het belang van actief leren
- 5 ervaringsgerichte leerstrategieën
- Leren leren: 8 tips voor een betere leerstrategie
Wat is ervaringsgericht leren?
Ervaringsgericht leren is een actieve leermethode waarbij je iets leert door het te doen. Je leert door inzichten toe te passen in de praktijk, en daar vervolgens je lessen uit te trekken. We noemen het soms ook ‘al doende leren’.
De focus ligt dus op je eigen ervaringen, en dus niet op theorieën die een ander jou verteld. Zo blijft de leerling of student betrokken in zijn eigen leerproces, en ontwikkelt hij gaandeweg praktische vaardigheden zoals kritisch denken, probleem-oplossen en zelfreflectie.
De 4 leerstijlen van Kolb
David Kolb, leerpsycholoog en pedagoog benoemt in zijn model 4 leerstijlen. Iedereen heeft van nature uit een voorkeursstijl, maar dat wil niet zeggen dat je aan deze leerstijl alleen voldoende hebt. Een volwaardige leerervaring bestaat volgens Kolb uit het samenspel van alle leerstijlen om zo een complete ontwikkelingsreis te maken.
Je kan de leerstijlen van Kolb op twee assen plaatsen. Zo heb je enerzijds actief leren tegenover reflectief leren. Bij actief leren ben je kennis aan het toepassen in het moment zelf. Dat kan bijvoorbeeld door een beslissing te nemen, of door een actie uit te voeren.
Daarnaast heb je ervaringsgericht leren tegenover conceptueel leren. Bij ervaringsgericht leren baseer je inzichten op concrete ervaringen die je zelf hebt meegemaakt. Conceptueel denken speelt dan weer meer in op het vermogen om zelf scenario’s te visualiseren.
Het belang van actief leren
Meestal wordt leren gezien als een passieve activiteit. De lesgever, trainer of leidinggevende draagt kennis over, zonder er actief mee aan de slag te gaan. Maar leidt dat wel tot het gewenste effect? Eigenlijk niet. Steeds meer krijgen we te horen dat ons onderwijs onvoldoende is afgestemd op de werkvloer. Maar gaat het dan over de leerstof, of de leermethode?
Bij actief leren ga je namelijk voorbij de theorie. Je leert iets door actief te ontdekken, experimenteren en reflecteren op je eigen ervaringen. Mensen met deze voorkeursstijl leren het meeste door ‘trial & error’. Kortom, men moet zich kunnen inleven in scenario’s die aansluiten op hun realiteit.
Ervaringsgericht leren zorgt dus niet alleen voor een groter begrip, maar ook voor meer motivatie en leerplezier!
5 ervaringsgerichte leerstrategieën
Het is dus belangrijk om in je les-of ontwikkelingsplannen ruimte te maken voor actief leren. Naast het inspelen op de voorkeursstijlen van je groep, zorgt het ook voor een completere algemene leerervaring.
Er zijn verschillende methoden om aan de slag te gaan met ervaringsgericht leren:
- On-the-job coaching: Kennis wordt toegepast en bijgestuurd in een concrete werkcontext. De leerlingen of trainees krijgen gaandeweg feedback of bijkomende opleiding van meer ervaren experts of collega’s.
- Mentorship: Een mentor begeleidt mensen die actief in het werkveld staan. Vaak is het een meer ervaren profiel, die zowel coaching als advies biedt. Zo kan je sneller vragen beantwoorden, en theorie ombuigen naar praktijk.
- Rollenspellen: Je past kennis toe door een realistische situatie na te spelen. Zo bied je een veilige omgeving waarin mensen kunnen oefenen en experimenteren.
- Simulaties: Hier boots je praktijkscenario’s na om bepaalde (risicovolle) vaardigheden in te oefenen. Dat kan bijvoorbeeld ook computergestuurd zijn; zoals een vliegsimulator.
- Praktijkproject: Je giet je kennis in een praktijkproject. Zo leer je om de nieuwe aangeleerde vaardigheden toe te passen in een concreet scenario.
Door te beginnen of eindigen met een concrete ervaring bied je een reflectiepunt in de rest van het leerproces. Iedereen kan de theorie spiegelen op hun eigen ervaringen. Je leert uit echte fouten of successen. Zo maak je gebruik van de 5D’s: Dromen, Denken, Durven, Doen – en vooral Doorzetten!
Leren leren: 8 tips voor een betere leerstrategie
Leren leren is een superkracht. Eentje die je als coach of trainer beter zelf ook onder de knie krijgt! Toch blijft het voor iedereen een persoonlijke ervaring. Er zijn geen magische leerstrategieën die een oplossing bieden voor al je uitdagingen.
Toch kan je heel wat sneller en effectiever leren, door bewust te zijn van je leerproces – en daar dan ook op in te zetten:
- Stel duidelijke leerdoelen: Wat wil je leren? Welke vaardigheden wil je ontwikkelen? Waarom wil je dit leren? Wat zijn de achterliggende doelen en drijfveren?
- Ken je voorkeursstijl: Ontdek hoe jij het best leert. Welke tools en technieken helpen je hierbij? Leer jij door mind mapping en herhaling – of door actief vragen te stellen?
- Prikkel verschillende zintuigen: Maak gebruik van verschillende leermiddelen zoals visuele tools, audio-opnamen of ervaringsgerichte activiteiten.
- Pas kennis toe in de praktijk: Zoek naar manieren om ervaringsgericht te leren. Hoe kan je de theorie toepassen in de praktijk? In welke omgeving kan je hiermee experimenteren en oefenen?
- Reflecteer op je eigen leerproces: Wat gaat er al goed? Welke zaken kunnen nog beter? Hoe ga je hiermee aan de slag in de toekomst?
- Leer met anderen: Zoek een groep van gelijkgestemden om mee te leren. Deel inzichten en discussieer over wat je hebt geleerd.
- Vier successen: Beloon jezelf voor je harde inspanningen. Zo blijf je gemotiveerd om te leren!
- Maak leren iets leuk: Zoek manieren om leren leuk(er) te maken. Gebruik humor, spelletjes en andere tools om de energie hoog te houden.
Kortom actief en ervaringsgericht leren zijn krachtige methoden om je leerproces te versterken. Ben je klaar om jouw eigen leerproces naar het volgende niveau te tillen? Wacht niet langer en pas de tips toe!
Samen leren we meer: Ontdek de kracht van leren in groep met onze Shift & Grow Community!
